- خیابان توحید ، بعد از تقاطع و مترو توحید ، نرسیده به کوچه یوسفیان ، پلاک ۶۶۳ ، واحد ۱
- شنبه تا چهارشنبه : 09:00 الی 19:00
- شنبه تا چهارشنبه : 09:00 الی 19:00
فسخ نکاح، به معنای باطل شدن عقد ازدواج از ابتدا است و دلایل قانونی متعددی برای آن وجود دارد. این امر در مواردی که یکی از طرفین عقد، به دلیل عیوبی مانند عدم بلوغ، اکراه، اشتباه یا فریب، به ازدواج تن داده باشد، قابل درخواست است.
در صورت فسخ عقد نکاح به هر علت قانونی، موضوع پرداخت مهریه و تعیین وضعیت حقوقی زوجه در خصوص استحقاق دریافت آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌گردد. بر اساس موازین شرعی و مقررات قانون مدنی، چنانچه فسخ نکاح پس از وقوع نزدیکی صورت پذیرد، زوجه به طور کامل مستحق دریافت تمام مهریه بوده و این حق به صورت کامل برای وی محقق می‌شود.
تدلیس در نکاح به معنای فریب دادن یکی از طرفین عقد ازدواج توسط طرف دیگر یا شخص ثالث است. این فریب میتواند به صورت پنهان کردن عیوب و نقص‌های مهم، یا نسبت دادن صفات و ویژگی‌های کاذب به خود باشد.
قانونگذار، با توجه به اهمیت بنیادین ازدواج در زندگی افراد، تدلیس در نکاح را جرم انگاشته و برای آن مجازات تعیین کرده است. همچنین، فرد فریب‌خورده حق دارد که عقد نکاح را فسخ کند.
مهریه در فسخ نکاح به دلیل تدلیس نیز از جمله مسائلی است که در این شرایط اهمیت می‌یابد. با وجود فسخ عقد، حق زن برای دریافت مهریه محفوظ می‌ماند و وی میتواند مطالبه آن را از دادگاه درخواست نماید.
برای فسخ نکاح به دلیل تدلیس و مهریه، وکیل مهریه با آگاهی از قوانین مربوط به مهریه، میتواند به شما در مطالبه کامل مهریه کمک کند. لازم به ذکر است که اثبات تدلیس در دادگاه نیازمند ارائه دلایل و مدارک کافی است.
قانونگذار ایران، با توجه به اهمیت حقوق زن در ازدواج، عیوبی را تعیین کرده است که در صورت وجود آنها، زن حق فسخ نکاح را خواهد داشت.برای مقابله با چالش های طلاق، مراجعه به یک وکیل متخصص در امور خانواده ضروری است. عیوب فسخ نکاح و مهریه عبارتند از:
همچنین وقتی زنی به دلیل وجود یکی از عیوب فوق قصد فسخ نکاح داشته باشد، وکیل طلاق نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. وکیل طلاق با دانش و تجربه خود در امور حقوقی خانواده، میتواند به زن در مراحل مختلف این فرآیند کمک کند. مهریه در فسخ نکاح نیز از جمله مسائلی است که در این شرایط اهمیت می‌یابد. با وجود فسخ عقد، حق زن برای دریافت مهریه محفوظ می‌ماند و وی میتواند مطالبه آن را از دادگاه درخواست نماید.
در کنار حقوقی که برای زن در خصوص فسخ نکاح در نظر گرفته شده است، مرد نیز در برخی موارد میتواند درخواست فسخ نکاح کند. این موارد عبارتند از:
همچنین، “مهریه در فسخ نکاح” نیز از جمله مسائلی است که در این شرایط اهمیت می‌یابد. توصیه می‌شود در صورت مواجهه با موارد ملکی در خصوص مهریه، به سرعت به وکیل ملکی مراجعه شود. لازم به ذکر است که اثبات وجود این عیوب در دادگاه، نیازمند ارائه دلایل و مدارک کافی است.
مراحل فسخ نکاح چیست؟ فرآیند فسخ نکاح، شامل مراحل زیر است:
لازم به ذکر است که فرآیند فسخ نکاح، ممکن است زمان‌بر باشد و نیازمند پیگیری‌های قانونی دقیق است.
بنابراین، همانطور که در دعاوی ملکی، مشاوره با وکیل ملکی در تهران برای حصول نتیجه مطلوب بسیار حائز اهمیت است، وکیل متخصص میتواند با دانش و تجربه خود، شما را در طی مراحل مختلف فرآیند فسخ نکاح راهنمایی کرده و از حقوق شما به بهترین نحو دفاع کند. 
بر اساس ماده 1101 قانون مدنی، اگر عقد نکاح قبل از نزدیکی به هر دلیلی فسخ شود، زن حق دریافت مهریه در فسخ نکاح را از دست می‌دهد. تنها استثنا در این قاعده، زمانی است که دلیل فسخ نکاح، عنن (ناتوانی جنسی) مرد باشد. در این صورت، زن مستحق دریافت نصف مهریه خواهد بود.
طبق بند اول ماده 1101، اگر عقد نکاح قبل از نزدیکی فسخ بشود، زن مستحق مهریه ای نخواهد بود؛ و اگر مهریه را دریافت کرده باشد، باید آن را به شوهر سابق مسترد دارد. بنابراین، در مورد فسخ، برخلاف طلاق، زن استحقاق نصف مهریه را ندارد.
طبق بند دوم ماده 1101 متضمن استثنایی بر قاعده اصلی است. برابر این ماده، در صورتی که زن به علت عنن یعنی ناتوانی جنسی شوهر، عقد نکاح را قبل از نزدیکی فسخ کرده باشد، در این صورت با وجود فسخ نکاح، زن مستحق نصف مهریه است. در این فرض، با اینکه نزدیکی واقع نشده است، زن استحقاق نصف مهر را دارد.
با عقد نکاح، زن مالک مهریه می‌شود و تکلیف مهریه در فسخ نکاح روشن است. این مالکیت با وقوع نزدیکی استقرار پیدا می‌کند. اگر عقد نکاح بعد از نزدیکی فسخ شود، زن مستحق دریافت تمام مهریه خواهد بود. این قاعده مستقیماً در قانون ذکر نشده است، اما از مفاد ماده 1101 و اصل مالکیت زن بر مهریه در صورت فسخ نکاح از زمان عقد نکاح (ماده 1082 قانون مدنی) قابل استنباط است.
فسخ عقد نکاح و طلاق دو روش برای انحلال عقد نکاح هستند، اما تفاوت‌های مهمی بین آنها وجود دارد.
| ویژگی | فسخ نکاح | طلاق |
| دلیل انحلال | وجود عیوب در عقد نکاح | تصمیم مشترک زوجین یا درخواست یکی از آنها |
| تأثیر بر مهریه | مهریه در فسخ نکاح قابل مطالبه است. | مهریه در طلاق نیز قابل مطالبه است. |
| تأثیر بر حضانت فرزندان | حضانت فرزندان بر اساس مصلحت آنها تعیین می‌شود. | حضانت فرزندان بر اساس مصلحت آنها تعیین می‌شود. |
| تأثیر بر ارث | در صورت فوت یکی از زوجین، ارثیه بر اساس قوانین ارث تعیین می‌شود. | در صورت فوت یکی از زوجین، ارثیه بر اساس قوانین ارث تعیین می‌شود. |
در فسخ نکاح، یکی از طرفین عقد به دلیل وجود عیوبی مانند عدم بلوغ، اکراه، اشتباه یا فریب، میتواند درخواست انحلال عقد کند. در مقابل، طلاق به تصمیم مشترک زوجین یا درخواست یکی از آنها صورت میگیرد.
هر دو روش فسخ نکاح و طلاق، تأثیرات حقوقی مهمی بر طرفین عقد دارند. بنابراین، توصیه می‌شود در صورت مواجهه با چنین مسائلی، از مشاوره وکیل متخصص در امور خانواده برای بره گیری از تاثیر فسخ نکاح در مهریه بهره‌مند شوید.
در صورتی که فسخ نکاح به دلیل عنن (ناتوانی جنسی مرد) واقع شود، میزان مهریه بسته به زمان فسخ و تعیین یا عدم تعیین آن در عقد متفاوت است. چنانچه فسخ نکاح قبل از نزدیکی صورت گیرد، زوجه مستحق نصف مهر المسمی (مهریه تعیین شده در عقد) خواهد بود.
در فرضی که مهریه در عقد تعیین نشده باشد و فسخ نکاح قبل از نزدیکی به دلیل عنن رخ دهد، برخی حقوقدانان معتقدند که نصف مهرالمثل به زوجه تعلق میگیرد. منظور از عیب عنن، ناتوانی مرد در برقراری رابطه جنسی به دلیل عدم نعوظ است.
در صورت وقوع نزدیکی پیش از فسخ نکاح به دلیل عنن، زوجه مستحق تمام مهریه خواهد بود و عنن پس از نزدیکی تاثیری در استحقاق کامل مهریه ندارد.
در صورتی که در عقد نکاح میزان مهریه تعیین نشده باشد، حکم مهریه در زمان فسخ نکاح به وقوع نزدیکی بستگی دارد. اگر فسخ نکاح قبل از نزدیکی (رابطه جنسی) میان زوجین صورت پذیرد، زوجه مستحق دریافت هیچ مهریه‌ای نخواهد بود.
اما چنانچه فسخ نکاح بعد از نزدیکی واقع شود، میزان مهریه به مهرالمثل تعلق خواهد گرفت. مهرالمثل، مهریه‌ای است که با در نظر گرفتن وضعیت زوجه از نظر شئون خانوادگی، وضعیت اجتماعی و سایر عرف‌های مربوطه توسط دادگاه تعیین می‌گردد.
بنابراین، عدم تعیین مهریه در عقد، در صورت فسخ نکاح، منجر به عدم استحقاق مهریه پیش از نزدیکی و تعیین مهرالمثل پس از آن خواهد شد.
برای مطالبه مهریه در فسخ نکاح از طریق اجرای ثبت باید مراحل زیر طی شود:
مدارک لازم برای گرفتن مهریه در صورت فسخ شامل موارد زیر می باشد:
در خصوص هزینه‌های مرتبط با مطالبه مهریه فسخ نکاح، توجه به این نکته ضروری است که رویه‌های اجرایی در مراجع مختلف، متفاوت می‌باشد. به‌طور مشخص، هزینه‌های متعلقه در صورت اقدام از طریق اداره ثبت (اجرای ثبت) با هزینه‌های دادرسی در صورت طرح دعوی از محاکم قضایی، تمایز دارد.
بر این اساس، چنانچه مهریه از طریق اجرای ثبت مطالبه گردد، میزان هزینه‌های اجرایی معادل نیم‌عشر (معادل یک‌بیستم) مبلغ مهریه مورد ادعا خواهد بود. شایان ذکر است که این هزینه صرفاً پس از مرحله مزایده و فروش اموال محکوم‌علیه (زوج) قابل وصول می‌باشد.
در مقابل، در صورت پیگیری مطالبه مهریه از طریق مراجع قضایی، هزینه دادرسی مطابق نرخ‌های مقرر تعیین می‌گردد. بدین‌ترتیب که:
ضمناً، در مواردی که زوجه (خواهان) به‌دلیل وضعیت مالی قادر به تادیه هزینه دادرسی نباشد، امکان تسلیم دادخواست اعسار به مرجع قضایی وجود دارد تا در صورت احراز شرایط، از پرداخت هزینه‌های دادرسی معاف گردد.
تعیین دقیق مدت زمان گرفتن مهریه زن در فسخ نکاح دشوار است؛ زیرا این امر به دو مرحله اجرای مهریه از طریق اجرای ثبت و در صورت عدم حصول نتیجه، از طریق دادگاه خانواده بستگی دارد. حجم پرونده‌ها در ادارات ثبت و دادگاه‌های خانواده در شهرهای مختلف نیز متفاوت است. با این وجود، بر اساس اظهارات رقبا، زوجه باید حداقل یک بازه زمانی شش ماهه را برای به نتیجه رسیدن مطالبه مهریه در فسخ نکاح در نظر بگیرد.
فسخ نکاح دارای قواعدی است که در قانون مدنی به آنها اشاره شده است. قواعد فسخ نکاح شامل موارد زیر می باشد:
در صورتی که باکره بودن زوجه در عقد نکاح به عنوان شرط ضمن عقد ذکر شده باشد یا عقد بر این مبنا منعقد شده باشد و زوج با ارائه ادله شرعی و قانونی ثابت نماید که زوجه قبل از عقد باکره نبوده و از این موضوع بی‌اطلاع بوده است، مرد حق فسخ نکاح را خواهد داشت. چنانچه فسخ پس از وقوع نزدیکی صورت پذیرد، مرد ملزم به پرداخت تمام مهر المسمی به زوجه است. در صورت اثبات تدلیس از جانب زوجه در خصوص بکارت، وی مستحق دریافت مهریه نخواهد بود.
