حق سرقفلی چیست و مطالبه حق سرقفلی چگونه انجام می شود؟

در واقع، حق سرقفلی به زبان ساده به مالک این اختیار را می‌دهد که منافع حاصل از موقعیت تجاری ملک را به مستاجر واگذار کند و در ازای آن، مبلغی را دریافت نماید. با انتقال مالکیت ملک به خریدار سرقفلی، این حق نیز به وی منتقل می‌شود.

بنابراین، خریدار سرقفلی، به عنوان مالک جدید، می‌تواند ملک را به شخص دیگری اجاره دهد و از این طریق، از مزایای حق سرقفلی بهره‌مند شود. البته، این امر مشروط به رعایت قوانین و مقررات مربوط به اجاره املاک تجاری است. به عنوان مثال، مالک جدید موظف است مفاد قرارداد اجاره قبلی را رعایت کند و در صورت تمایل به تغییر شروط قرارداد، باید رضایت مستاجر را جلب نماید.

همچنین، لازم به ذکر است که در صورت وجود حق کسب و پیشه یا تجارت برای مستاجر قبلی، مالک جدید موظف به پرداخت حق کسب و پیشه به وی خواهد بود. حق کسب و پیشه یا تجارت، حقی است که به واسطه فعالیت مستاجر در ملک تجاری و رونق کسب و کار او ایجاد می‌شود و مستقل از حق سرقفلی است. در مجموع، می‌توان گفت که خریدار سرقفلی، به عنوان مالک جدید، حق اجاره دادن ملک به شخص دیگری را دارد، اما این حق با محدودیت‌ها و قیودی همراه است که رعایت آن‌ها الزامی است.

به طور کلی، خریدار حق سرقفلی در اعمال تغییرات در ملک، با محدودیت‌هایی مواجه است که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• رعایت مفاد قرارداد اجاره: هرگونه تغییر در ملک باید با رعایت مفاد قرارداد اجاره صورت گیرد. به عنوان مثال، اگر در قرارداد اجاره قید شده باشد که مستاجر حق تغییر شغل را ندارد، مالک نمی‌تواند ملک را به گونه‌ای تغییر دهد که مستاجر مجبور به تغییر شغل خود شود.
• جلب رضایت مستاجر: در مواردی که تغییر در ملک، منافع مستاجر را تحت تأثیر قرار می‌دهد، جلب رضایت وی ضروری است. به عنوان مثال، اگر مالک قصد داشته باشد تغییراتی در نمای ساختمان ایجاد کند که باعث کاهش جذابیت محل کسب شود، باید رضایت مستاجر را جلب نماید.
• عدم ایجاد خسارت به مستاجر: مالک موظف است تغییرات را به گونه‌ای اعمال کند که هیچگونه خسارتی به مستاجر وارد نشود. در صورت ایجاد خسارت، مالک مسئول جبران آن خواهد بود.
• رعایت قوانین و مقررات: هرگونه تغییر در ملک باید با رعایت قوانین و مقررات مربوطه صورت گیرد. به عنوان مثال، اگر ملک در منطقه‌ای واقع شده باشد که تغییر در نمای ساختمان نیازمند مجوز شهرداری باشد، مالک موظف است قبل از اعمال هرگونه تغییر، مجوزهای لازم را اخذ نماید.